حقایقی درباره کم خونی - وبلاگ پردازش هوشمند

به گزارش وبلاگ پردازش هوشمند، انواع ارثی کم خونی معمولا شدیدتر از مواردی هستند که به واسطه کمبود آهن و یا ویتامین B12 شکل می گیرند.

به گزارش وبلاگ پردازش هوشمند، عصرایران نوشت: کم خونی (آنمی) یک اختلال جدی است که بر شمارش گلبول های قرمز خون تاثیر می گذارد. بدون درمان مناسب، کم خونی به افت انرژی منجر می گردد و با گذشت زمان می تواند به بروز خطرات سلامت جدی منجر گردد.

کاهش تعداد گلبول های قرمز خون، افت سطوح اکسیژن بدن انسان را به همراه دارد. افراد می توانند به دو روش عمده شامل کمبود مواد مغذی و ژنتیک کم خونی را تجربه نمایند. بین این دو مورد، کمبود مواد مغذی دلیل شایع تری برای کم خونی است. در واقع، حدود نیمی از افراد مبتلا به این شرایط دارای سطوح پایین آهن در بدن خود هستند. ویتامین B12 ماده مغذی دیگری است که افراد مبتلا به کم خونی معمولا با کمبود آن روبرو هستند.

انواع ارثی کم خونی معمولا شدیدتر از مواردی هستند که به واسطه کمبود آهن و یا ویتامین B12 شکل می گیرند. از جمله نمونه های ارثی کم خونی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- کم خونی سلول داسی شکل

- کم خونی همولیتیک

- عوارض ناشی از بیماری های مغز استخوان

- تالاسمی

توجه به علائم کم خونی

بدون در نظر دریافت این که به کدام نوع از کم خونی مبتلا هستید، شایع ترین علامت این شرایط خستگی مزمن است. از دیگر علائم کم خونی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- سرگیجه

- پوست زرد رنگ

- تپش قلب

- سردردهای منظم

بیماران معمولا تا زمانی که علائم به اندازه ای شدید می شوند که در زندگی روزانه آنها اختلال ایجاد می نماید، متوجه بروز یک مشکل در بدن خود نمی شوند. در این زمان نیز بیماری پیشرفت چشمگیری نموده است. هرچه کم خونی سریع تر تشخیص داده گردد، بهتر است. بر همین اساس است که معاینات منظم سالانه برای هر فردی اهمیت دارند.

افراد در معرض خطر

هر فردی می تواند در هر زمانی به کم خونی مبتلا گردد، اما بعضی گروه ها نسبت به دیگران هرچه بیشتر مستعد ابتلا به این شرایط هستند. نخست، زنان نسبت به مردان احتمال بیشتری دارد که کم خونی را تجربه نمایند. زنان باردار در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این شرایط قرار دارند. افرادی که بیش از 65 سال سن دارند نیز احتمال بیشتری دارد به کم خونی مبتلا شوند. بیماران مبتلا به اختلالات التهابی روده، مانند بیمار کرون، اغلب در جذب مواد مغذی مورد احتیاج برای پرهیز از کم خونی با سختی روبرو هستند.

همچنین، هر فردی که پیوندی ژنتیکی با یک بیمار مبتلا کم خونی دارد، با خطر بیشتر برای ابتلا به این شرایط روبرو است. افراد سیگاری، معتادان به الکل، و آنهایی که به طور منظم در معرض سموم هوایی قرار دارند نیز با خطر بیشتر ابتلا به کم خونی روبرو هستند.

روش های تشخیص کم خونی

از آنجایی که کم خونی بر شمارش گلبول های قرمز خون تاثیرگذار است، روند تشخیص این شرایط شامل انجام یک آزمایش خون می گردد. آزمایش شمارش کامل خون (CBC) شایع ترین نمونه از این آزمایش هاست. پزشکان از نتایج این آزمایش برای آنالیز تعداد گلبول های قرمز خون استفاده می نمایند. یک شاخص واحد برای سطوح سالم گلبول های قرمز خون وجود ندارد، اما نتایج بین 40 تا 50 درصد در مردان و 35 تا 45 درصد در زنان معولا به عنوان سالم در نظر گرفته می گردد. همچنین، پزشکان سطوح هموگلوبین در نوجوانان را مورد آنالیز قرار خواهند داد.

افزون بر آنالیز سطوح گلبول های قرمز خون، آنالیز شکل این گلبول ها توسط پزشک نیز اهمیت دارد. گاهی اوقات بیماران مبتلا به کم خونی دارای سطوح پایدار گلبول های قرمز خون هستند، اما این گلبول ها به شدت آسیب دیده اند.

زمانی که پزشک کم خونی را تشخیص می دهد، باید نوع این شرایط را تعیین کند. این به انجام آزمایش های بیشتر برای آنالیز سطوح آهن و یا ویتامین B12 و عدم ابتلا به بیماری های جدی دیگر احتیاج دارد.

گزینه های درمان کم خونی

از آنجایی که انواع مختلفی از کم خونی وجود دارند، روشهای درمان مختلف می توانند به بیماران یاری نمایند. بیشتر مواقع مصرف مکمل ها به افراد مبتلا به کمبود ویتامین یا مواد معدنی توصیه می گردد. انتقال خون نیز روش درمان رایج برای بعضی بیماران مبتلا به کم خونی، به ویژه کم خونی آپلاستیک و تالاسمی است.

از گزینه های درمان دیگر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- عمل جراحی

- تزریق هورمون اریتروپویتین

- شیمی درمانی

- داروهای سرکوب نماینده سیستم ایمنی

- پیوند مغز استخوان

اهمیت آهن برای بیماران مبتلا به کم خونی

هموگلوبین سالم احتیاجمند آهن فراوان برای ارائه عملکرد خود است. بیماران مبتلا به کم خونی معمولا با سطوح کم هموگلوبین در بدن خود روبرو هستند که مسئله ای بزرگ برای جریان خون محسوب می گردد.

هموگلوبین برای انتقال اکسیژن در سراسر بدن احتیاج است. در واقع، خون شما بدون هموگلوبین دارای رنگ قرمز سالم نخواهد بود. از آنجایی که برای شمارش بالای هموگلوبین به میزان زیاد آهن احتیاج است، ارتباط نزدیکی با سلامت گلبول های قرمز خون دارد.

ویتامین B12 نیز نقش های مهمی در بدن انسان ایفا می نماید که یکی از آنها حفظ سطوح سالم گلبول های قرمز خون است. افراد مبتلا به کم خونی اغلب با کمبود این ماده مغذی روبرو هستند یا قادر به جذب درست آن از غذاهای مصرفی خود نیستند. از این رو، یک رژیم غذایی سرشار از آهن و ویتامین B12 برای درمان کم خونی لازم است.

بهترین مواد غذایی برای کم خونی

اکنون که با اهمیت آهن و ویتامین B12 آشنا شدید، دنبال کردن یک رژیم غذایی سرشار از این مواد مغذی برای بیماران مبتلا به کم خونی منطقی به نظر می رسد. متاسفانه، یکی از بهترین مواد غذایی برای بیماران مبتلا به کم خونی یکی از نامطمئن ترین نمونه ها نیز محسوب می گردد: جگر.

جگر گاو یا مرغ دارای سطوح چشمگیر آهن و ویتامین B12 است. طی یک مطالعه، بسیاری از بیماران مبتلا به کم خونی که چند وعده جگر و پیاز را به برنامه غذایی هفتگی خود اضافه نموده بودند، فواید چشمگیر آن در بهبود خلق و خو و سطوح انرژی را گزارش کردند.

از دیگر مواد غذایی سرشار از آهن و/یا ویتامین B12 می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- گوشت گاو تغذیه شده با علف

- گوشت گوسفند تغذیه شده با علف

- بوقلمون

- صدف چروک

- صدف دو کفه ای

- مرغ

- صدف سیاه

از منابع غیر گوشتی و غذای دریایی آهن یا ویتامین B12 می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- کیل

- اسفناج

- چغندر سوئیسی

- دانه های کدو تنبل

- بروکلی

در شرایطی که سبزی های برگدار تیره برای بیماران مبتلا به کم خونی مفید هستند، اما محتوای آهن و ویتامین B12 آنها قابل مقایسه با همتایان گوشتی خود نیست. بر همین اساس، افرادی که رژیم های غذایی گیاهخواری یا وگان را دنبال می نمایند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کم خونی قرار دارند.

هر فردی که میخواهد یک رژیم غذایی گیاهی را شروع کند یا در حال مصرف آن است باید با یک متخصص سلامت درباره روش های موثر پرهیز از کم خونی صحبت کند.

بدترین مواد غذایی برای کم خونی

بیماران مبتلا به کم خونی باید از مصرف بعضی مواد غذایی پرهیز نمایند زیرا می توانند در جذب آهن اختلال ایجاد نمایند. به عنوان مثال، غذاهای سرشار از مواد شیمیایی که به نام تانن ها شناخته می شوند می توانند جذب آهن را سخت سازند. از جمله این غذاها می توان به ذرت و انگورها اشاره نمود.

بیماران مبتلا کم خونی باید مراقب میزان مصرف کلسیم، کافئین، حبوبات و غلات نیز باشند. تمام این خوراکی ها نشان داده اند که می توانند اثری منفی بر جذب آهن در جریان خون داشته باشند.

همچنین، از مصرف شیر زمانی که پروتئین مصرف می کنید، پرهیز کنید. شیر سرشار از کلسیم جذب آهن از وعده غذایی را تقریبا غیرممکن می سازد.

تکنیک های کاهش استرس

در شرایطی که رژیم غذایی نقش غیر قابل انکاری در مدیریت کم خونی دارد، نباید از سلامت روانی خود نیز غافل شوید. مطالعه ای در سال 2008 در چین نشان داد که بین سطوح استرس و سطوح آهن در بدن پیوندی آشکار وجود دارد. هرچه استرس بیشتر بود، آهن کمتری در جریان خون بیماران وجود داشت.

ساده ترین روش برای کاهش استرس به طور طبیعی انجام روزانه مدیتیشن است. 15 دقیقه مدیتیشن در روز می تواند به طور قابل توجهی سطوح هورمون استرس کورتیزول را کاهش داده و تمرکز شما را افزایش دهد.

افرادی که به دنبال روشی ساده تر برای کاهش استرس هستند می توانند خرید کتاب های رنگ آمیزی را مدنظر قرار دهند. مطالعات نشان داده اند که رنگ آمیزی می تواند به اندازه مدیتیشن در کاهش استرس موثر باشد.

در واقع، هر چیزی که بتواند استرس شما را کاهش دهد می تواند به عنوان یک تمرین ذهن آگاهی در نظر گرفته گردد. مهم ترین نکته لذت بردن از کاری است که انجام می دهید. از جمله گزینه هایی که می توانید در این زمینه مد نظر قرار دهید می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- یوگا

- تای چی

- دویدن

- دوچرخه سواری

- تمرینات تنفس عمیق

- مطالعه

- گوش دادن به موسیقی آرامش بخش

- وقت گذرانی با دوستان

- نوشیدن چای های گیاهی، مانند بابونه و اسطوخودوس

- حمام نمک فرنگی پیش از خواب

مکمل هایی برای کم خونی

اگر نمی توانید آهن و ویتامین B12 مورد احتیاج بدن خود را به وسیله رژیم غذایی تامین کنید، استفاده از مکمل ها گزینه ای مفید خواهد بود. مکمل های آهن و ویتامین B کمپلکس آشکارترین گزینه هایی هستند که می توانید بهره ببرید. دوز مصرفی با توجه به شرایط و سن شما متفاوت خواهد بود، از این رو پیش از مصرف باید با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.

برای افراد مبتلا به اختلالات گوارشی که جذب مواد مغذی، مانند آهن را سخت می سازند، مصرف روزانه مکمل پروبیوتیک ممکن است مفید باشد. پروبیوتیک ها باکتری هایی خوب هستند که به تقویت سیستم ایمنی و سلامت گوارش یاری می نمایند.

همچنین، اگر شما نمی توانید جگر واقعی مصرف کنید، مصرف مکمل های جگر یک جایگزین برای آن است. در کنار مکمل جگر، شما می توانید مصرف یک مولتی ویتامین با کیفیت بالا را نیز مد نظر قرار دهید.

همیشه با پزشک خود مشورت کنید

ابتلا به کم خونی می تواند چالش برانگیز باشد، اما راه چاره های موثری برای مقابله با این شرایط وجود دارند. انتخاب بعضی مواردی که در بالا به آنها اشاره شد، می تواند تفاوتی چشمگیر در علائم کم خونی ایجاد کند. در خصوص مصرف هرگونه مکمل، تغییر در رژیم غذایی یا پروتکل های درمانی همیشه ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.