برجام زنده است، راه تفاهم بسته نیست - وبلاگ پردازش هوشمند

به گزارش وبلاگ پردازش هوشمند، با مرور اظهارات روحانی رئیس جمهوری کشورمان در خصوص برجام و آنالیز اجمالی فضای موجود به ویژه تحرک اتحادیه اروپا برای بازگرداندن آمریکا به میز مذاکره 1+5 با ایران میتوان اذعان نمود؛ برجام زنده است و همه طرف ها خواهان حفظ و ادامه این توافق جامع بین المللی، با لغو تحریم های غیر موثر و یکجانبه آمریکا علیه ایران هستند.

دکتر روحانی با اشاره به عدم تشکیل نشست ایران و 1+5 بخاطر اصرار ترامپ به عدم لغو تحریمهای یکجانبه علیه ایران، ضمن بیان اینکه: راه تمام و جهت بسته نشده و باز هم اروپایی ها و دیگران کوشش می کنند اضافه کرد: هر زمانی که حقوق ملت ایران مورد احترام، کرامت و توجه قرار بگیرد و حاضر شوند به عزت این ملت توجه کنند، راه بسته نیست؛ باز هم راه باز است. به نظر من راه باز است و همه دنیا به این نتیجه رسیدند که خروج آمریکا از برجام اشتباه بود و آمریکا به نتیجه ای نمی رسد.

همه به این نتیجه رسیده اند که برجام در زمان خودش بهترین توافق بوده و ضروری است که با ایران بعنوان قدرت منطقه ای مذاکره گردد تا برای مسائل منطقه، راه چاره مطمئنی پیدا گردد. معلوم است که حذف ایران یا نادیده دریافت آن هیچ یاریی به حل مسائل منطقه ای و حتی دنیای نمی کند و شناسایی صندلی و نقش واقعی ایران، بیشترین یاری را در این جهت خواهد نمود.

روحانی در عین حال در زمان شرکت در اجلاس سران اتحادیه مالی اوراسیا، در فرودگاه مهرآباد هم تاکید داشت: درنشست 1+4 در سطح وزرا هم بحث و جلسه داشتیم؛ البته آمادگی هایی برای 1+5 به وجود آمده بود. چارچوب های 1+5 مورد توافق همه طرف ها یعنی هفت کشور نهاده شد. به نظر من راه باز است و همه دنیا به این نتیجه رسیدند که خروج آمریکا از برجام اشتباه بود و آمریکا به نتیجه ای نمی رسد.

البته در نقطه مقابل نگرش واقع بینانۀ رئیس جمهوری، این باور هم وجود دارد که با پایان یافتن نشست مجمع عمومی سازمان ملل، تحول مثبتی برای لغو تحریم ها و حل مسائل برجام میان ایران و آمریکا و طرف های دیگر، روی نداده و لذا برجام به پایانی راه خود رسیده و عمر این توافق بین المللی بواسطۀ بی عملی و نقض تعهدات از جانب آمریکا و اعضای اروپایی، رو به پایان است. این در حالی است که بنا بر قول دکتر روحانی گام مهمی برای تبدیل گروه 1+4 به 1+5 برداشته شده است و این نشان از امیدواری برای احیای برجام دارد.

حال با عنایت به دیدگاه های خوشبینانه و بدبینانه یک سئوال مهم در اذهان وجود دارد، اگر مقامات آمریکا به جهت کنونی خود ادامه دهند و ترامپ همچنان در جهت نقض توافقات بین المللی از جمله برجام گام بردارد و نتیجتا تحریم های ظالمانه و تروریسم مالی علیه مردم ایران تداوم یابد، در حالیکه اروپا هم اقدام موثری برای زنده ماندن برجام نکند، آیا باز می توان امیدوار بود که برجام زنده خواهد ماند. این در حالی است که ایران اعلام کرده پس از پایان مهلت 60 روزه و با توجه به بندهای 26 و 36 برجام، گام دیگری در کاهش تعهدات خود برخواهد داشت.

پاسخ به این سئوال مهم بسیار سخت است. اما در این باره مقامات ایران همیشه تاکید کرده اند که کاهش تعهدات ایران به دلیل نقض توافق برجام توسط آمریکا و کم کاری طرف اروپایی، انجام می پذیرد و هرگاه آنها به تعهدات خود عمل کنند، گامهای ایران، برگشت پذیر خواهد بود. از این رو باید امیدوار بود که مقامات آمریکایی هر چه سریعتر به غیر موثر بودن تحریم های ظالمانه علیه ایران اذعان کرده و برای جبران مافات به برجام باز گردند. این نکته روزنه ای است که دکتر روحانی با درک صحیح از رفتار مقامات خارجی در نتیجه مذاکرات در نیویورک بدان رسیده است.

کشورهایی که تمایل به برقراری صلح و ثبات در منطقه و دنیا دارند، باید کوشش خود را بیشتر از قبل روی ترغیب ترامپ برای تغییر جهت تروریسم مالی علیه ایران کنند. تنها با بازگشت عقلانیت و منطق به تصمیم گیریهای دولت آمریکا، می توان به برقراری صلح و ثبات و امنیت در منطقه و دنیا، امیدوار بود. بلاتردید با بازگشت ترامپ به برجام و توبۀ آمریکا، زمینه برای مذاکرات در جهت حل مسایل دیگر مهیا خواهد شد. برجام هنوز قابلیت خود را برای گسترش صلح، ثبات و امنیت منطقه ای و دنیای حفظ کرده و می توان آن را کلید حل معماهایی دانست که در صورت از بین رفتن آن، دیگر امیدی به حل آنها نخواهد بود.

کارشناس سیاسی

310 310